Material Requirements Planning anlamına gelen MRP yani Türkçesi ile Malzeme İhtiyaç Planlama, İlk olarak Joseph Orlicky tarafından ortaya atılmış ve kullanılmıştır, Amerikalı mühendisin geliştirdiği bu kavram hızlı bir şekilde stok yönetimi alanında kullanılan yöntemlere yön vermiş ve günümüz ERP yazılımlarının temelini oluşturmuştur.

MRP kısaca, üretimde kullanılan malzemelerin tedarik sürelerini ve ürün ağaçlarındaki miktarlarını kullanarak, ürünün hangi miktarda ve ne zaman temin edilmesi gerektiği sorularının cevabını veren bir planlama yöntemidir.

Üretim yapan firmanın amacı ise belirli bir ederi olan malzemeyi geliştirdiği üretim yöntemleri sayesinde daha değerli bir ürüne çevirerek kazanç sağlamaktır. Bu perspektiften bakarsak malzeme ihtiyaç planlaması üretim yapan işletmeler için hayati önem taşımaktadır.

Malzeme İhtiyaç Planlaması (MRP) yapmak için temel olarak bazı verilere ihtiyacı vardır, bunlar;
•    Üretim planı (Master Production Schedule).
•    Ürün ağaçları ve bu ürünlerin üretimi sırasında oluşabilecek fire miktarları.
•    Hammadde tedarik ve yarı mamul üretim süreleri.
•    Depolarda bulunan fiili stok miktarları.

Başlangıçta bu maddelerin tamamı basit ve öngörülebilir gibi görünse de, bunlara etki eden birçok değişken mevcuttur. Hatta, metropol insanlarının korkulu rüyası haline gelen trafik kavramı bile buna örnek gösterilebilir.

Stok maliyetlerini göz önüne alırsak üretimde kullanılacak malzemeyi planlamadan fazla alıp depoda bekletmek ile finansman gücümüzü hatta nakit paramızı depoya koyup bekletmek arasında hiçbir fark yoktur, çünkü bu plansızlık işletmeye elde bulundurma maliyeti oluşturacaktır. Bu yüzden MRP’nin cevap aradığı “Ne kadar malzeme sipariş edeceğiz?“ sorusu işletme için büyük önem taşır. Ayrıca müşteriye ihtiyacı olan ürünü zamanında teslim edebilmek açısından tedarikçi, malzeme türü, trafik, iklim vb. birçok değişkene bağlı olan tedarik süreleri de önemlidir. Çünkü malzeme tedarik sürelerini iyi yönetilmediğinde bu sefer de elde bulundurmama maliyetine yani teoriksel olarak kaçırdığımız satış siparişlerinin tutarı kadar bir maliyete katlanmak zorunda kalabiliriz

İşte MRP sayesinde tüm bu belirsizlikler öngörülebilir hale gelir. MRP sistemini kullanan firmalar daha az stok tutar, daha az depolama alanına ihtiyaç duyar ve üretim maliyetlerini genel olarak düşüreceklerinden finansal açıdan ciddi avantaj sağlarlar.

2010

Erman Okunoğlu